Seksueel geweld bij kinderen ontdekken aan de hand van hun gedrag

In de vorige artikels hebben we de fysieke symptomen opgesomd waarbij men kan vermoeden dat er seksuele agressie plaatsvindt. In deze bijdrage bespreken we de mogelijke emotionele en gedragseigen reacties bij de jonge slachtoffers.

Tekenen van leed

Gedurende de periode van de seksuele agressie zijn er bij 60% van de kinderen aanwijzingen dat ze lijden.

Ze drukken hun kwellingen uit op een hele reeks manieren, van vage onrust tot intense symptomen. Dit verschilt naargelang de leeftijd van het jonge slachtoffer, zijn karakter en zijn voorgeschiedenis, de duur en de frequentie van de agressie. Maar ook de identiteit van de dader en het feit of hij al dan niet een nauwe band heeft met het slachtoffer, spelen een rol.

Ongeacht de leeftijd van het kind, als het zich helemaal anders begint te gedragen, moet men zich dadelijk afvragen of er geen trauma heeft plaatsgevonden. Alarmsignalen zijn: onbeheersbare schrik, wenen, droefheid, incontinentie, eetproblemen, slaapproblemen en ook het verdwijnen van interesse voor speelactiviteiten en school.

We benadrukken wel dat deze reacties niet eigen zijn aan seksuele agressie en dat ze ook kunnen optreden bij andere mogelijke schokkende gebeurtenissen zoals fysieke of mentale mishandeling, zware verwaarlozing, rouw, familie die uit elkaar gaat enzovoort. Bovendien kunnen sommige kinderen deze op het eerste gezicht zorgwekkende reacties ook hebben terwijl ze niet mishandeld of misbruikt zijn.

Een stil trauma

Meer dan 30% van de jonge slachtoffers vertoont geen zorgwekkende reacties op het moment van de feiten. Zelfs als hun pijn niet meteen duidelijk is, lijden sommigen niettemin aan diepgaande affectieve stoornissen en ze zullen hun psychische toestand achteruit zien gaan na een sluimerende periode van enkele maanden, of zelfs enkele jaren. Een seksueel trauma kan immers « slapende » effecten hebben en dan plots naar de oppervlakte komen, vooral bij persoonlijke of familiale gebeurtenissen: een eerste liefde, de eerste keer seks, een huwelijk of geboorte, een televisiereportage, een droom, ruzie en familiebreuk enzovoort.

Geen trauma?

Erg jonge kinderen zijn niet in staat om de ernst van een gebeurtenis te bevatten, de gevaren ervan in te zien of de gevolgen ervan te overzien. Hierdoor zullen sommigen geen enkele reactie vertonen en geen speciale emotie laten zien. Ze kunnen, op zoek naar liefde, affectie of aandacht, aangespoord door nieuwsgierigheid, seksuele daden met de volwassen misbruiker aanvaarden om affectie te krijgen. Ze zoeken soms zelfs dit contact op en hebben er plezier in (1). Dat neemt niet weg dat sommigen tijdens het opgroeien de traumatische gevolgen ervan zullen ondervinden en dat hun dagelijkse leven en hun persoonlijke ontwikkeling op lange termijn, al dan niet intens en negatief, beïnvloed zullen worden.

In het volgende artikel zullen we het hebben over de emotionele reacties en gedragspatronen die meer specifiek wijzen op seksuele agressie.

Evelyne Josse
Psycholoog, psychotherapeute

(1) We merken wel op dat de verantwoordelijkheid van seks met het kind bij de volwassene ligt, ongeacht wie begonnen is en wie er voldoening uit haalt. Het is immers aan hem en niet aan het kind om datgene te onderscheiden wat de sociale of morele normen overtreedt en om dit te verbieden.

Vorige artikels:

Seksueel geweld bij kinderen: vaak in stilte gehuld
Erg verdachte symptomen van seksuele agressie bij kinderen
Discrete fysieke symptomen van seksueel geweld bij kinderen
Verder lezen: http://www.afpssu.com

Dans la même rubrique