Moeten we kinderen aanleren om kinderlokkers te wantrouwen ?

Artikel verschenen op http://www.secunews.be op 14 November 2011. Om het artikel te zien op de website van Secunews, klik hier.
Evelyne Josse, 2011

Moeten kinderen geïnformeerd worden over de gevaren van pedofielen en andere kinderlokkers? Komt het hen ten goede als we hen aanleren hoe ze zich kunnen beschermen? In toonaangevende kringen is er een debat aan de gang rond deze kwestie. Sommigen zijn pro, andere zijn contra. We geven hier kort de argumenten van de twee partijen weer en stellen een uitweg uit de polemiek voor.

Een uitzonderlijk, maar wel degelijk reëel gevaar

Verkrachtingen en ontvoeringen door onbekende personen zijn vrij zeldzaam. Kinderen zijn integendeel vaker het slachtoffer van geweld binnen hun familiaal en sociaal leefmilieu. Sommigen zijn dus van mening dat het niet nodig is om kinderen bang te maken door hen te waarschuwen voor erge maar toch uitzonderlijke gebeurtenissen. De andere partij antwoordt op dit argument dat het gevaar dan wel zeldzaam is, maar wel degelijk reëel.

Kinderen verzwakken of sterker maken ?

Volgens de ene partij brengen volwassen hun eigen angsten over op hun kinderen door hen te willen waarschuwen voor kinderlokkers. Woorden zoals “pedofilie”, “seksueel misbruik”, “kidnapping” zijn weinig concreet voor kinderen ; ze hebben niet dezelfde beladenheid als voor volwassenen. Kinderen kunnen dergelijke zaken niet op een juiste manier inschatten, maar ze zijn zeer gevoelig voor de subjectieve ervaring van hun naasten. De andere partij brengt hier tegenin dat kinderen dagelijks worden blootgesteld aan verdraaide informatie van de media. Het is ook onrealistisch om hen dit te besparen. Welnu, kinderen kunnen dan wel zaken op een andere manier begrijpen dan hun ouders, het is helaas een feit dat kinderen erg verontrust kunnen zijn door angstaanjagende gebeurtenissen die hen op die manier ter ore komen of nog door griezelige verhalen in fictiefilms die zij als “echt” ervaren (1). Het is dus een illusie om hen niet op de hoogte te brengen van gevaren die ze mogelijk lopen, enkel en alleen om hun de angst te besparen.

Terwijl sommigen vrezen dat ze hun kinderen nodeloos angst aanjagen door hen te waarschuwen voor dramatische situaties, zijn anderen ervan overtuigd dat kinderen beter in staat zullen zijn om zich te weren tegen de mogelijke gevaren van onze maatschappij wanneer ze op de hoogte zijn van het hoe en wat.

Kinderlokken voorkomen, een educatieve kans

Even buiten de polemiek, geven we toe dat aanranders gebruik maken van de naïviteit en onwetendheid van kinderen om zo hun driften te bevredigen. Kinderen ondergaan deze handelingen omdat ze niet beschikken over de nodige intellectuele, morele en affectieve middelen om dit te voorkomen of op een geschikte manier te reageren in een kritieke situatie: aangezien ze nog niet volwassen zijn, zijn ze niet in staat om het goede van het kwade te onderscheiden noch om de situatie te begrijpen. Ze zijn niet op de hoogte van hulpmiddelen en mogelijkheden, ze zijn niet op de hoogte van hun rechten enzovoort.

Volgens ons bestaat preventie van gevaar in verband met kinderlokkers er niet enkel in om kinderen aan te leren onbekenden te wantrouwen. Preventie moet door ouders en andere opvoeders aangegrepen worden als de kans om zo enkele fundamentele concepten aan te leren aan de kinderen. Hieronder vallen bijvoorbeeld zelfrespect, eigenwaarde, lichamelijke integriteit, intimiteit en eigen veiligheid. Op die manier zullen kinderen meer zelfvertrouwen krijgen en een beter inzicht in de verantwoordelijkheden nodig om zulke risicosituaties te vermijden, hun eigen grenzen te stellen, onaanvaardbaar gedrag te weigeren, hulp te vragen enzovoort.

In de volgende artikels zullen we het hebben over de verschillende situaties waarin kinderen zich wantrouwig moeten opstellen ; we analyseren de veel gebruikte methodes van kinderlokkers en we geven ook wat raad aan ouders en opvoeders om hen te helpen het gevaar van kinderlokken te voorkomen.

(1) Josse E. (2011), Le traumatisme chez le nourrisson, l’enfant et l’adolescent, de Boeck, Coll. Le point sur

Andere artikels

Moeten we kinderen aanleren om kinderlokkers te wantrouwen ?
Kinderlokken, wie en wat moeten we wantrouwen ?
De valstrikken van kinderlokkers
Kinderlokken, de basisregels voor ouders
Kinderlokken, bewustmaking van kinderen
Kinderlokken voorkomen, wat kinderen moeten weten
Kinderlokken, wat moet je doen in geval van gevaar ?
Kinderroof : enkele oefeningen voor een veilig(er) gedrag

Ook in het Frans!

Faut-il apprendre aux enfants à se méfier des pédoprédateurs ?
Pédoprédation, de qui et de quoi se méfier ? ?
Les pièges des pédoprédateurs?
Pédoprédation, les règles de base pour les parents?
Pédoprédation, la sensibilisation des enfants?
Prévenir la pédoprédation, ce que les enfants doivent savoir?
Pédoprédation, que faire en cas de danger ? ?
Pédoprédation, des exercices pour apprendre la sécurité?

Evelyne Josse

Psycholoog, psychotherapeut

Dans la même rubrique