Artikel verschenen op http://www.secunews.be op 4 December 2015. Om het artikel te zien op de website van Secunews, klik HIER.
Hoe reageren kinderen op een traumatische gebeurtenis?
Dramatische gebeurtenissen die uitgebreid in de media aan bod komen kunnen een grote indruk maken op volwassenen, maar hoe zit dat bij kinderen? In een eerst artikel zagen we al dat kinderen erg van slag kunnen zijn wanneer zij getuige of slachtoffer waren van een (al dan niet reële) akelige of angstaanjagende ervaring, zoals agressie, diefstal met geweld, een ongeval in huis, een verkeersongeval of seksueel misbruik.
Nu gaan we dieper in op de mogelijk reacties van kinderen op een dergelijke ervaring.
Mogelijke reacties van kinderen na een traumatische ervaring
Angst: het vermijden van bepaalde plaatsen, personen of gespreksonderwerpen die herinneren aan de traumatische gebeurtenis, het (overdreven) in de gaten houden van de omgeving, angst voor een nieuwe traumatische ervaring, het verergerien van de kinderlijke angsten (angst voor ‘boze mannen’, voor het donker, voor ‘de leeuw onder het bed’ …), overdreven aanhankelijkheid (boosheid of angst bij het idee van de ouders te worden gescheiden, weigering om alleen te blijven of alleen te slapen …), angstaanvallen, onrust, stotteren enz.
Regressief gedrag: opnieuw beginnen met bedplassen of duimen, sterkere gehechtheid aan de knuffel, terugval in het praten (hervallen in babytaal), terugval in lezen en schrijven enz.
Slaapproblemen: weigering om alleen te gaan slapen, angst voor het donker, niet in slaap kunnen raken, nachtmerries, nachtelijke angstaanvallen enz.
Schoolproblemen: weigering om naar school te gaan, leerproblemen enz.
Agressief gedrag: prikkelbaarheid, woedeaanvallen, agressieve houding tegenover speelkameraadjes, wraakgedachten enz.
Optreden, frequentie en intensiteit van dergelijke reacties
Het optreden van dergelijke reacties, evenals de frequentie en de intensiteit ervan, hangen af van allerlei factoren: de soort ervaring waarmee een kind werd geconfronteerd (ernst, frequentie …), de eigen persoonlijkheid (angstig, extravert …), de leeftijd e.d. Deze reacties kunnen als normaal – of op zijn minst logisch – worden beschouwd na een buitengewone, angstaanjagende of droevige gebeurtenis.
Hoewel dergelijke reacties dus heel normaal zijn, is het niet altijd gemakkelijk voor de omgeving om ermee om te gaan. In de volgende artikels geven we dan ook enkele adviezen voor ouders, opvoeders, leerkrachten en andere (persoonlijk of professioneel) geïnteresseerden om hen te helpen zo goed mogelijk te reageren op het gedrag van kinderen na een traumatische gebeurtenis.
Vorig artikel: Welke gebeurtenissen zijn traumatiserend voor kinderen?
Volgend artikel: Omgaan met angsten van kinderen na een traumatische gebeurtenis
Evelyne Josse
Psycholoog, psychotherapeut
(1) Josse, E. (2011), Le traumatisme chez le nourrisson, l’enfant et l’adolescent, de Boeck, coll. Le point.
Verder lezen: http://www.cogis.nl